• Verilen   yerler  arasındaki boylam  farkı  bulunur.  Verilen   yerler  aynı yarıkürede ise (Doğu – Doğu, Batı–Batı) çıkartma,  farklı  yarıkürelerde ise (Doğu + Batı) toplama yapılır.
• Bulunan boyam  farkı  4 ile çarpılır. Çünkü; her boylam arası  zaman   farkı  4  dakikadır .
• Bulunan  zaman   farkı  son olarak sorudaki  verilenlere  göre eklenir veya çıkartılır.
• Doğuda  saat  ileri batıda  saat  geridir.

Konu örnekler üzerinde daha iyi anlaşılacağı için örneklerin  çözümlerine  dikkatlice bakmanız faydalı olacaktır.

Örnek:
Doğu boylamında  yerel   saat  15.00 iken 45° batı boylamında  yerel   saat  kaç olur?
A) 9.00 B) 9.30 C) 10.10 D) 10.30 E) 10.45

Çözüm :
Saati   verilen  nokta  başlangıç  meridyenine göre doğuda,  saati  istenen  yer   başlangıç  meridyeninin batısında yer aldığı  için, iki nokta arasındaki toplam meridyen sayısı bulunur, iki meridyen arası dört  dakika  olduğu için; dörtle çarpılır, aradaki  zaman   farkı   dakika  cinsinden bulunur,  saate  çevrilir.  Zamanı  istenen nokta,  zamanı verilen  noktaya göre batıda olduğu için;  verilen   zamandan  çıkarılarak bulunur.
45° + 45° = 90°
90 . 4 = 360
360 : 60 = 6  saat
15 – 6 = 9
Yanıt A

Örnek:
15° Doğu boylamında  saat  12:40 iken 35° Doğu boylamında  saat  kaçtır?

Çözüm :
Verilen   yerler  aynı yarıkürede olduğu için;
35 – 15 = 20 x 4 = 80 dk
1  saat  20  dakika  bulunur. Bu  fark  12 40′ın  üstüne  eklenir.
Çünkü  saati  istenen  yer  daha doğudadır.

Boylam bulma soruları

Örnek:
27° Batı boylamında  saat  11:20 iken  saati  12:40 olan  yerin  boylamı nedir?

Çözüm :

Önce  zaman   farkı  bulunur

dakika  bulunan  saat   farkı  4′e bölünür ki aralarındaki boylamın  farkı  bulunsun, 80 ÷ 4 = 20 boylam  fark  var. İstenilen  yerin   saati  daha ileri olduğu için doğuda olmalı yani 27° B – 20 = 7° Batı

Örnek:

Türkiye’de  yerel   saat  kullanılsa, 33° Doğu boylamında  yer   alan  Ankara’da  saat  09.00 iken Siirt’te 09.36 olur.
Buna göre, Siirt hangi boylam üzerindedir?
A) 38° Doğu B) 39° Doğu C) 40° Doğu D) 41° Doğu E) 42° Doğu

Çözüm :
09.36 – 09.00 = 0.36  dakika   yerel   saat   farkı  vardır.
36 ÷ 4 = 9 meridyen  farkı  vardır.
Siirt doğuda olduğu için toplanır.
33 + 9 = 42° Doğu meridyenindedir.

Örnek:
Yerel   saati ,  başlangıç  meridyenindeki  yerel   saatten  200  dakika  ileri olan bir  yerin  boylamı aşağıdakilerden hangisidir?
A) 15° Doğu B) 15° Batı C) 30° Doğu D) 50° Doğu E) 50° Batı

Çözüm :
200 ÷ 4 = 50 meridyen  farkı  vardır.  Yerel   saat  ileri olduğu için doğudadır.
Yanıt D

21 Mart – 23 Eylül soruları

Güneş  Ekvator üzerindeyken biri Kuzey diğeri Güney yarımkürede olan iki noktada  güneşin  aynı saatte  doğması aşağıdakilerden hangisine bağlıdır?
A) Yükseltilerinin aynı olmasına
B) Aynı boylam üzerinde bulunmalarına
C) Enlem derecelereinin aynı olmasına
D)  Yerşekillerinin  benzer olmasına
E) Dönenceler arasında bulunmalarına

Çözüm :
Güneş  ışınları Ekvator’a dik düştüğü gün Dünya’nın her  yerinde  gündüz – gece eşit olur. Aynı boylam üzerindeki noktalarda  Güneş  aynı anda  doğar , aynı anda batar.
Yanıt B

Örnek:
Türkiye’nin her  yerinde  45° Doğu meridyenin  yerel   saati  kullanılmaktadır.

Güneş , 21 Mart’ta 44° Doğu meridyenindeki Iğdır’da  saat  4.20′de doğduğuna göre, 29° Doğu meridyenindeki İstanbul’da, aynı gün  saat  kaçta batar?
A) 15.20 B) 16.45 C) 17.20 D) 18.45 E) 19.00

Çözüm :
Iğdır’da 4.20′de  doğan   güneş  12  saat  sonra batar. 12.00 + 4.20 = 16.20
İstanbul  44 – 29 = 15 meridyen = 1  saat   yerel   saat  vardır.
İstanbul  daha batıda olduğu için  güneş  1  saat  geç batacaktır.
Yanıt C

Güneşin gökyüzündeki konumu soruları

Güneş  doğudan doğup akşam  saatlerinde  batıdan battığı için ayın anda  güneşin  gökyüzündeki  konumunda batıda olan  yerin   saati  ileri doğuda olanların  saati  daha geridir. Güneş  tam tepe noktasındayken  yerel   saat 12:00′dir.

Örnek:

Güneş , yukarıdaki gibi Kars boylamı üzerindeyken Edirne’de hangi  konumda  görülür?

Çözüm :
Kars’ta öğle vakti  yaşandığında  Edirne batıda olduğundan henüz öğle vakti olmamıştır. Türkiye’nin doğusuyla batısı arasında 1  saat  16  dakika  fark olduğundan Edirne’de vakit öğleye yakındır.
Yanıt D